گچ ساختمانى از پختن و آسياب کردن سنگ گچ به دست مى آيد.
سنگ گچ کانى کلسيم دارى (کلسيم سولفات آب دار) است که در طبيعت، به وفور و تقريباً در تمام نقاط ايران يافت مى شود.
سنگ گچ از سنگ هاى رسوبى با درجه ى سختى ٢ است که به دليل ميل ترکيبى شديد به طور خالص يافت نمى شود و بيش تر به صورت مخلوط با آهک و خاک رس يا ترکيب با کربن يا اکسيدهاى آهن يافت مى شود.
سنگ گچ هاى خالص سفيد رنگ اند.
فرآورى يا پخت گچ، تبخير همه ى آب شيميايى يا بخشى از آب شيميايى کلسيم سولفات آبدار است.
لوله و اتصالات ساختمانی در گرماى کم پخته مى شود و جنس آن به گرماى پختنش بستگى دارد.
انواع کوره هاى گچ پزى
1 – کوره هاى چاهى يا تنوره اى: اين نوع کوره ها قديمى ترين نوع کوره هاى گچ پزى محسوب مى شوند. سنگ گچ را در آن مى چينند و تون کوره را آتش مى کنند تا گچ بپزد.
به دليل اين که حرارت کوره قابل کنترل نيست، همه نوع گچ ساختمانى از معمولى تا تشنه (انيدريت)، سوخته و سنگ گچ تجزيه شده در آن يافت مى شود.
٢ – کوره هاى تاوه اى: سنگ گچ را در سنگ شکن به کلوخه هاى کوچک تبديل و سپس آسياب مى کنند تا پودر شود. اين گرد را در تاوه هاى بزرگ گرما مى دهند (مانند بو دادن تخمه و آجيل) و گرد سنگ گچ را به طور پيوسته هم مى زنند تا به صورت يکنواخت بپزد.
3- کوره ى دوار (گردنده ى خفته): کار اين کوره ها پيوسته است.
سنگ گچ کلوخه شده را درون استوانه اى خفته از جنس فولاد، که نسبت به محور افق چهاردرصد شيب دارد، مى ريزند تا حرارت ببيند. سپس از طرف ديگر سنگ گچ پخته شده بيرون مى آيد.سنگ گچ پخته شده را، براى رسيدن به نرمى مورد نظر، آسياب مى کنند و سپس مورد استفاده قرار مى دهند.
با توجه به گرماى کمى که براى پخته شدن لوله آب ساختمان لازم است گاهى آن را روى کوره هاى آجر پزى نيز مى پزند.
